Verzuim bij leefstijl gerelateerde risicofactoren

(Chronische) aandoeningen hebben een stevige impact op het verzuimcijfer van je organisatie. Dit is terug te zien in het absenteïsme (een medewerker is niet aanwezig op de werkvloer), maar ook in het roze verzuim of presenteïsme (een medewerker is aanwezig maar niet volledig effectief). In ons vorige artikel hebben we uitgebreid stilgestaan bij het effect van roze verzuim. Het blijkt dat dit type verzuim vaak gemiddeld even hoog is als het daadwerkelijke gemeten verzuim (TNO, 2010).

In dit artikel duiken we in de verzuimcijfers van enkele (chronische) aandoeningen, maar ook het effect van leefstijl gerelateerde risicofactoren op zowel het absenteïsme als het presenteïsme.

Laten we eerst naar absenteïsme kijken en het gevolg op het jaarlijkse verzuim. Per aandoening bij een medewerker per jaar is dit bij:

• Depressie gemiddeld 25,6 dagen
• Kanker gemiddeld 16,9 dagen
• Migraine gemiddeld 10,7 dagen
• Hart- en vaatziekten gemiddeld 6,8 dagen

Het presenteïsme voor deze aandoeningen is forser. Zo is een medewerker met een dergelijke aandoening, die wel op de werkvloer aanwezig is, gemiddeld:

• 24,5% minder effectief bij een depressie
• 13,5% minder effectief bij hart- en vaatziekten
• 28,5% minder effectief bij migraine
• 15% minder effectief bij een vorm van kanker

Bovenstaande cijfers krijgen pas echt waarde als je ze bekijkt in het perspectief van hun prevalentie (Hoe vaak komen ze voor?). De jaarlijkse prevalentie van depressie is relatief hoog met ongeveer 10% van alle werkenden. De andere aandoeningen komen gelukkig minder voor.

Het valt dus best mee? Wist je dat het hebben van risicofactoren op aandoeningen ook impact heeft op verzuim? Omdat deze risicofactoren zo veel voorkomen, is de impact ervan veel groter ten opzichte van het al hebben van een aandoening.

Een aantal van deze risicofactoren is:

• Overgewicht of obesitas
• Roken
• Fysieke inactiviteit
• Hoge bloeddruk

Als we naar de prevalentiecijfers gaan kijken zien we dat:

• 50% van de Nederlanders in 2019 niet voldeed aan de beweegrichtlijn en daarmee inactief was
• 30% van alle mensen onder de 65 (gediagnosticeerd of verborgen) hoge bloeddruk heeft
• 18,7% van de Nederlanders rookt
• 15% van de Nederlanders lijdt aan obesitas

Daarmee heeft een overgroot deel van je medewerkers een of meerdere risicofactoren en draagt bij aan het verzuim.

Hieronder zie je een tabel met het verwachte extra verzuim per jaar (op basis van 220 dagen inzetbaar per jaar) bij een medewerker die één van deze risicofactoren heeft.


In de onderstaande grafiek zie je dat er een opstapelend effect is als een werknemer meer dan 1 risicofactor heeft:


Als je dus te maken hebt met alle vier de risicofactoren, kun je verwachten dat een medewerker ongeveer 9 dagen per jaar extra verzuim heeft.

Om al deze cijfers daarmee bij elkaar te brengen kom je tot het volgende:

• Een organisatie met 1.000 medewerkers kan verwachten dat 500 van zijn medewerkers een inactieve leefstijl heeft wat leidt tot een extra verzuim van 970 dagen per jaar, dus gemiddeld bijna 1 dag per medewerker voor de hele organisatie
• Een organisatie met 1.000 medewerkers kan er grofweg vanuit gaan dat 30% van zijn werknemers een hoge bloeddruk heeft. Dit leidt vervolgens tot een extra verzuim van 220 dagen per jaar

Dit geeft het volgende financiële plaatje.

In een organisatie met 1.000 medewerkers kost:

• Een inactieve leefstijl € 400.000
• Roken € 80.000
• Obesitas € 35.000
• Hoge bloeddruk €150.000

aan extra verzuim per jaar, ervan uitgaande dat een verzuimdag gemiddeld ruim € 400 kost.

De verschillende risicofactoren gaan vaak hand in hand, wat hogere verzuimcijfers veroorzaakt. Tel daarbij op dat een medewerker met één of meer risicofactoren ook meer roze verzuim zal hebben. Plus het ‘spill-over’ effect dat dit verzuim zal hebben op collega’s (harder werker, meer werkdruk en stress). Dan liggen de daadwerkelijke kosten dus waarschijnlijk hoger.

Het goede nieuws is dat een goed preventiebeleid een enorm effect zal hebben. Het versterken van de gezondheid heeft natuurlijk niet alleen effect op de inzetbaarheid, maar ook op de ervaren gezondheid, energie, bevlogenheid en pro-activiteit van medewerkers.

Bronnen:
Goetzel, R. Z., Long, S. R., Ozminkowski, R. J., Hawkins, K., Wang, S., & Lynch, W. (2004). Health, absence, disability, and presenteeism cost estimates of certain physical and mental health conditions affecting US employers. Journal of occupational and environmental medicine, 46(4), 398-412.

Asay, G. R. B., Roy, K., Lang, J. E., Payne, R. L., & Howard, D. H. (2016). Peer reviewed: absenteeism and employer costs associated with chronic diseases and health risk factors in the US workforce. Preventing chronic disease, 13.